Inwentaryzacja drzew przeważnie wykonywana jest przez konieczność uzyskania decyzji administracyjnej na wycinkę drzew i krzewów.
Proces ten stanowi nie tylko niezbędny element przy uzyskaniu pozwolenia na budowę. Ale również podstawę do obliczenia opłat administracyjnych związanych z wycinką drzew.
Inwentaryzacja ma za zadanie określić wszystkie występujące na danym terenie drzewa oraz krzewy wraz z określeniem ich parametrów. Nie każdy jest jednak świadom, że w trakcie prowadzenia inwentaryzacji przeważnie pomijane są drzewa, dla których nie ma konieczności otrzymania zgody na wycinkę. W znowelizowanej ustawie o ochronie przyrody, która została wprowadzona 11 maja 2017 roku, wprowadzono dodatkowe pojęcie „zgłoszenia”, tyczące się osób fizycznych, które mają zamiar dokonać wycięcia drzewa.
Aby móc złożyć takie zgłoszenie konieczne jest sporządzenie zestawienia drzew oraz krzewów razem z rysunkiem oraz mapą, które z kolei trzeba złożyć w urzędzie gminy. Należy także przygotować kompletną dokumentację dla osób fizycznych w zakresie zgłoszenia.
Przeważnie inwentaryzacja składa się nie tylko ze szczegółowego zestawienia drzew oraz krzewów razem z określeniem ich parametrów dendrometrycznych, czyli obwodu drzewa, wysokości, powierzchni zajmowanej przez poszczególne krzewy, wieku drzewa, a także części graficznej oraz opisowej. Część graficzna inwentaryzacji w zdecydowanej większości przypadków sporządzana jest za pomocą specjalistycznych programów.
W każdej inwentaryzacji muszą znaleźć się także wskazania, które dotyczą gospodarki drzewostanem. Należy tutaj wytypować drzewa przeznaczone do wycinki albo do przeprowadzenia zabiegów pielęgnacyjnych. Warto pamiętać o tym, że ze względu na występowanie na drzewach i krzewach siedlisk chronionych gatunków roślin i zwierząt, w trakcie inwentaryzacji. Konieczne jest określenie chronionych siedlisk. Oczywiście w zależności od rodzaju danej inwestycji. Częścią opracowania inwentaryzacyjnego jest także obliczenie kosztów poszczególnych opłat administracyjnych związanych z wycinką drzew oraz krzewów.
W celu uniknięcia jakichkolwiek błędów w określeniu gatunków. Należy pamiętać, aby inwentaryzacja była wykonywana przez osoby, które otrzymały certyfikaty Naczelnej Organizacji Technicznej. W zakresie rozpoznawania nie tylko drzew, ale również krzewów w stanie bezlistnym jak i też ulistnionym. Należy pamiętać, że kluczem do właściwie przygotowanej inwentaryzacji jest profesjonalna kadra z doświadczeniem nabytym w trakcie nauki oraz szkoleń i badań terenowych.